Filosofie van het late leven - Suzanne Biewinga De vraag naar betekenisvol ouder worden is niet nieuw, maar in de eenentwintigste eeuw volstaan traditionele antwoorden niet langer. Gangbare verhalen kloppen niet: ouder worden is niet ‘jong blijven’ en betekent ook niet alleen maar verlies. Maar wat is het dan wel? In tal van groepsgesprekken sprak filosoof Suzanne Biewinga met oudere mensen over existentiële zorgen, hooggestemde idealen en de weerbarstige praktijk. Aan de hand van klassieke en moderne denkers ontwikkelde ze een nieuwe manier van denken en spreken over het late leven. Door de ervaringen, inzichten en verlangens van ouderen centraal te stellen, komt ze tot heldere inzichten over wat waar, goed en mooi is aan ouder worden – en wat niet. Suzanne Biewinga (1954) promoveerde als zeventigjarige aan de Universiteit van Amsterdam op haar onderzoek naar een nieuwe filosofie van ouder worden als ervaring. Hiervoor was ze onder andere werkzaam als ondersteuner van patiëntenorganisaties en als coördinator van een hospice. Na haar werkende bestaan studeerde zij filosofie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en zette ze haar filosofiewerkplaats op.
Anjo: ‘De ‘De trap des levens‘ is een eeuwenoude afbeelding van de menselijke levensloop, tussen geboren worden en het levenseinde. Eerst de opgang naar het hoogtepunt toe, zo rondom het 50e jaar, daarna de onherroepelijke neergang. Onverbiddelijk. Je kunt het zien aan de kleuren: het tweede deel is vooral grijs en zwart. Er zijn moderne versies van de trap, maar de bedoeling, het beeld, is weinig veranderd. Ook het taalgebruik dat na het hoogtepunt wordt gebruikt, is veranderd: van ‘al’ naar ‘nog’. Van steeds meer naar steeds minder … Deze voorstelling zit nog steeds in ons hoofd, zeker ook in dat van ouderen zelf. Biewinga geeft ook nieuwe versies (van Saul Steinberg uit 1954 en Len Munnik uit 2016). Zijn de inzichten inmiddels bijgesteld? In haar boek pleit Biewinga onder meer voor een betere verdeling van leren, werken, zorgen en vrije tijd over de gehele levensloop, zodat de ouderdom een minder ‘aparte’ levensfase wordt. “Ik denk ook dat we het pensioen flexibel moeten maken. Waarom zou je moeten stoppen met werken als je 67 bent? Natuurlijk moeten we opkomen voor mensen met zware beroepen, maar veel mensen varen er juist goed bij om door te blijven werken. En als mensen wel stoppen met betaald werk, zegt Biewinga in navolging van filosoof Hannah Arendt, zullen ze altijd blijven zoeken naar mogelijkheden om door te gaan met ‘handelen’. Volgens Biewinga moet er een ‘erecode’ komen rond ouder worden: ‘staan voor wie je bent’, met een gevoel van eigenwaarde. Het kan niet anders, vindt zij, dan dat het initiatief voor zo’n code bij ouderen zelf ligt. Zelfbewuste ouderen moeten naar buiten treden en laten zien wie ze zijn, wie ze willen en kunnen zijn. Bijvoorbeeld door (vrijwilligers)werk, kunst, hobby’s, door voor anderen te zorgen of bij te springen in de gezinnen van hun kinderen. Ook door bestuurswerk of door politiek actief te worden. Biewinga wil met haar onderzoek ook anderen inspireren, en laten zien dat ouder worden een doorgaand proces van persoonlijke ontwikkeling is en je altijd aan iets nieuws kunt beginnen. Het voorbeeld geeft ze zelf! Een breed opgezet, goed geschreven boek met een duidelijke structuur, moedige keuzes en invalshoeken: een prachtige, aanstekelijke filosofie van het late leven.'
Titel: Ouder worden als ervaring
Auteur: Suzanne Biewinga
Uitgever: Boom
ISBN: 9789024469079
Prijs: € 24,90
