Zorgen voor je kinderen houdt nooit meer op - Herman Vuijsje en Anneke Groen
Waren ouders een halve eeuw geleden klaar met de zorg voor hun kinderen als die de deur uit waren, tegenwoordig duurt die zorg vaak veel langer, ook als de kinderen al volwassen zijn. En die zorg gaat ongemerkt over in zorg voor de kleinkinderen. Grootouders fungeren op grote schaal als oppas, en ze steunen hun kinderen financieel. Natuurlijk geldt dat niet voor iedereen, maar er is wel een duidelijke verandering zichtbaar ten opzichte van vorige generaties.
Hiermee lijkt een volgende fase aan te breken in het proces waarbij kinderen steeds langer 'kind' blijven: de periode waarin zij afhankelijk zijn van hun ouders wordt opgerekt naar de jongvolwassen leeftijd.
Wat zijn de oorzaken van die verandering? En wat zijn de gevolgen voor de familieverhoudingen? Daarover bestaat vooral onduidelijkheid: de relaties tussen ouders en jongvolwassen kinderen zijn in beweging op een manier die nog moeilijk bespreekbaar is. Botsende verwachtingen en smeulende conflicten kunnen het gevolg zijn.
De inmiddels jongbejaarde babyboomers en hun kinderen vormen de eerste generaties die met deze verandering te maken krijgen. Zij zijn de pioniers die in deze overgangsperiode hun eigen weg moeten zoeken en daarbij stuiten op onbeantwoorde vragen. Babyboomers wilden de afstandelijke omgangsvormen uit hun eigen jeugd vermijden, maar sloegen ze daarbij door naar het andere uiterste door 'vrienden' te willen zijn met hun kinderen? Waar trek je de grens als je kinderen een groter beroep op je doen dan je lief is? Ben je je ouders dankbaarheid verschuldigd voor hun hulp en inspanningen?
De auteurs, beiden in 1946 geboren, onderzoeken deze vragen en veranderingen aan de hand van hun eigen persoonlijke verhaal, gesprekken met ouders en kinderen uit hun omgeving en interviews met sociologen en andere wetenschappers.
Anjo Geluk:
‘ Ouderschap is voor eeuwig. Vorm en inhoud veranderen met de jaren, maar zolang je leeft, kun je het nooit echt afsluiten. Verandert ouderschap ook met de generaties? In grote lijnen wel. De samenleving verandert immers ook. De auteurs beschrijven de veranderingen binnen hun eigen generatie en bij generatiegenoten: de babyboomers. Nu is er iets aan de hand met de term ‘babyboomer’. Het is niet alleen een objectief begrip, maar krijgt ook een subjectieve invulling. Noem je ‘babyboomers’, dan blijken ze vaak meer te delen dan leeftijd- of generatiegenoten zijn. Zo zijn ze bijvoorbeeld welgesteld, hebben een baan(gehad), zijn vaak hoogopgeleid en voorstander van een vrije/antiautoritaire opvoeding. De afstand tussen ouder en kind is klein; ouders worden in vertrouwen genomen, zijn vrienden. Ik ben van ’45 en officieel nog net een babyboomer, maar herken me lang niet altijd in de tekst over ouders en grootouders en de manier waarop ‘mijn’ generatie wordt gekarakteriseerd. Weliswaar vaak onderbouwd met onderzoek, maar in combinatie met de eigen ervaringen, journalistieke waarnemingen en stukjes interview met deskundigen (ook vaak leeftijdgenoten) wordt het toch een wat eenzijdig boek. Ook rommelig: er zijn telkens andere personen aan het woord behalve de auteurs (dan aangegeven met Herma of Anneke), waardoor het lastig wordt om de rode draad te vinden. Mening of feit? De verdienste: het boek confronteert je met ontwikkelingen, feiten en ook met de mening van anderen, waardoor je gaat nadenken over eigen keuzes en standpunten. Een vraag die voor mij in ieder geval overblijft: hoe zit het met de wederkerigheid in de relatie ouder-kind en kind-ouder?’
Titel: Eindeloos ouderschap
Auteur: Herman Vuijsje en Anneke Groen
ISBN: 9789462984240
Uitgever: AUP/Amsterdam University Press
Prijs: €14,95
