dementees, m/net poëzie - Paula Irik, Bette Westera & Sylvia Weve
De taal van mensen met dementie is een taal zonder omwegen. Een taal die ruimte laat voor wat niet te verwoorden is. Vol zeggingskracht en altijd betekenisvol, al is er in eerste instantie misschien geen touw aan vast te knopen. Een eigen taal: het Dementees.
Dementees lijkt in veel opzichten op poëzie. Waarom mensen met dementie dan niet serieus nemen als dichters en hun taal als poëzie? Wie de uitingen van mensen met dementie leest als poëzie, zal ze niet langer als wartaal wegzetten.
De dementie zingt een toontje lager, de ziekteverschijnselen hebben niet langer het laatste woord. Het Dementees als poëzie geeft mensen met dementie hun eigen stem en daarmee hun waardigheid terug. Met de bundel Een beetje boos mag best wordt het frame van kommer en kwel gelaten voor wat het is. Er wordt voor de taal van mensen met dementie een eigen plek in ons veelkleurige poëzielandschap opgeëist..
De gedichten Dementees op de linkerbladzijden zijn van Joke Aarnink, Marie van Dam, Jaap Jacobs en Henk Rijneveld, bewoners van een Amsterdams verpleeghuis. De teksten zijn opgetekend en samengesteld door Paula Irik, geestelijk verzorger.
De gedichten op de rechterbladzijden zijn van Bette Westera, dichter en schrijver. De illustraties zijn van Sylvia Weve. Beiden hebben zich met veel plezier door het Dementees laten inspireren.
Anjo:
‘De samenwerking tussen de vier bewoners van een verpleeghuis, Paula Irik, Bette Westera en Sylvia Weve leidde tot een in alle opzichten prachtig boekje! Joke Aarnink, Marie van Dam, Jaap Jacobs en Henk Rijneveld zijn overleden, maar hun gedichten zijn opgeschreven en verbinden de wereld van mensen met dementie en poëzie. De taal van mensen met dementie wordt vaak weggezet als wartaal. Wil je hun taal – het Dementees - begrijpen, dan moet je heel zorgvuldig luisteren. Als je dat doet gaat er een wereld voor je open. Een schatkamer. De teksten helpen mensen met dementie en hun naasten om te zien wat er wél is en niet uit te gaan van wat verloren gegaan is. Zoals Paula Irik het zegt: “Dementie blijft een rotziekte, maar het kan verbinding scheppen als je ook de humor ziet, de gekkigheid, in plaats van alleen hetverlies”. Het gedicht van het omslag:
een beetje boos mag best
niemand wordt blind voor verkeerdheid geboren.
onrecht bestaat, ook als niemand het ziet.
blijf je gelaten, dan ben je verloren,
word je wanhopig, dan kom je er niet.
maak je maar kwaad om bedrog en om leugen.
boos om getreiter, gesar en gepest.
word maar eens woedend op lui die niet deugen.
kwaad is niet goed, maar een beetje mag best.
Een rijk, verrassend, noodzakelijk boekje, dat prachtig is uitgevoerd! Een aanrader voor mensen met dementie en iedereen die bij hen betrokken is. Zeker ook voor mensen die in de dementiezorg werken. Een boekje met humor over een verdrietige ziekte.’
Titel: Een beetje boos mag best
Auteurs: Paula Irik, Bette Westera, Sylvia Weve
ISBN: 9789463650663
Uitgever: Elikser, Leeuwarden
Prijs: € 15,-