- Hits: 1706
Een naam als een piano
Oma’s zijn niet altijd grootmoeder geweest. Daarvoor waren ze moeder, mevrouw, meisje, kindje, baby en dáárvoor waren ze zo klein dat niemand hen kon zien … Onvoorstelbaar voor kleinkinderen. In ‘Josephina’ vertelt een kleinzoon over zijn oma Josephina Florence. Josephine is wel eens de weg kwijt, noemt dingen niet zoals ze heten of denkt dat ze een meisje is. Later gaat ze in het schilderij wonen dat tegenover haar stoel hangt. Hoezo later?
Een bijzonder prentenboek waaruit de verwondering van een kind spreekt over de voorgeschiedenis van zijn oma.
Anjo: Voor kleinkinderen is oma gewoon oma en zal ze dat altijd blijven. Ze heeft geen vroeger en geen later. In dit prachtige prentenboek vertelt een kleinzoon het verhaal van zijn oma.
- Hits: 1756
In de serie themaboeken van Peter van Straaten verscheen Niet doen opa als zevende deel. Na Zo zijn we niet getrouwd, Weet mama hiervan? en Heeft het gesmaakt? bijvoorbeeld. Op de Van Straaten-manier worden alle mogelijke misverstanden tussen grootouders, kinderen en kleinkinderen blootgelegd. Dat levert meesterlijke plaatjes op. Geestig, plagerig en altijd raak. De generatiekloof in scènes, waarin grootouders, hun kinderen en kleinkinderen figureren met opa als hoofdrolspeler. Beetje onhandig, overdreven kinderlijk om aansluiting te vinden bij kleinzoon of kleindochter, nukkig, zorgzaam, hulpeloos of ouderwets. Een geweldig boek en een prachtig cadeau voor verse grootouders.
- Hits: 1766
Op ouder worden en de sociaal professional.
Een boek dat nadrukkelijk bedoeld is voor hbo-studenten Sociaal Werk en Toegepaste Gerontologie, met als uitgangspunt ouder worden is divers worden. Dat is de drager van de twee leidende inzichten: (1) ouder worden is meer dan de gangbare stereotype beelden ons doen geloven; professionals moeten genuanceerde beelden hebben ontwikkeld om ouderen te benaderen en (2) het perspectief van een professional bepaalt sterk zijn/haar handelen en de doelen daarvan. Het gekozen perspectief wordt mede bepaald door ontwikkelingen in de samenleving. Het is dus belangrijk voor studenten om daar kennis van te nemen en te ontdekken wat de consequenties daarvan zijn voor hun eigen handelen.
- Hits: 1672
‘Deze winter zal ze uitglijden, op een dag zal het glad zijn, moeder gaat het hondje uitlaten, ze breekt haar heup. Ze moet naar een ziekenhuis.’ Vanaf november 2012 documenteert de dichter Frank Starik de belevenissen van zijn dementerende moeder. In korte schetsen beschrijft hij hoe zij, precies zoals hij al voorvoelde, na een val in het ziekenhuis belandt en vervolgens in een verzorgingshuis wordt opgenomen. Een dement geworden moeder en haar mantelzorgende zoon: “Mijn moeder is feitelijk in een huisdier veranderd”, schrijft Starik. De zoon, trouwe hond, laat haar uit. Starik beschrijft in korte zinnen, schijnbaar afstandelijk wat er met zijn moeder en met hem gebeurt. Er staat geen zin te veel in het boek, zodat er ruimte is voor de eigen gevoelens van de lezer: onmacht, verdriet, verwarring, maar ook ontroering en humor spelen een rol.
Anjo Geluk: De directe toon van het boek zal niet iedereen bevallen; dat bleek uit de reacties van Trouw-lezers op de stijl van Starik (delen uit het boek verschenen eerst als columns in deze krant). Mij spreekt de stijl juist bijzonder aan omdat vals sentiment ontbreekt. Of – nog erger - een uitleg van wat er gebeurt. De relatie tussen moeder en zoon vraagt tussen de regels door aandacht. Die verandert natuurlijk door de jaren heen, maar hoe is het tussen een dementerende moeder en haar mantelzorgende zoon? Zijn de rollen omgedraaid? Nee, natuurlijk, maar hoe dichtbij kun je, wil je komen? “Zou men werkelijk van mij verwachten dat ik met mijn moeder naar de wc ga? Ik wil dat niet, ik durf dat niet, ik kan dat niet. Een meter afstand, dat is dichtbij genoeg.”
Auteur: F.Starik
ISBN: 9789046816141
Uitgever: Nieuw Amsterdam
Prijs: 19,95 euro
- Hits: 1722
De dementerende moeder van Tosca Niterink (1960) woont samen met acht dames op een gesloten afdeling van een verzorgingshuis. Zij beschrijft in de vorm van korte verhalen, deels columns die onder de naam ‘Klein Keukenhof’, in de NRC zijn verschenen de verwikkelingen die zich daar voordoen tussen de oude dames, verzorgsters en bezoekers. Het is net Absolutely Fabulous in een bejaardentehuis. De dames proberen elkaar de loef af te steken door op te scheppen over hun nageslacht, zich mooi te maken of door het beste plekje in de huiskamer te veroveren. Niterink heeft een scherp oog voor de absurde en het hilarische gebeurtenissen in de kleinschalige wooneenheid; voor de komische maar ook voor heel ontroerende scènes. Ze betrekt zichzelf ook bij haar observaties, zo vertelt ze over het schuldgevoel als ze een paar weken niet bij haar moeder op bezoek is geweest.
Anjo Geluk: Tosca Niterink was te gast bij P & W; nadat ze over haar demente moeder, de hoofdpersoon uit De Vergeetclub had verteld, merkte een van de andere gasten op dat dementie erfelijk is … Niterink is de dochter die intens betrokken is bij haar moeder. Ze schrijft over haar en over haarzelf als dochter van een demente moeder. Ik vroeg me telkens af wat haar moeder ervan zou vinden, stel dat het kon, om zichzelf zo in de war, zo de weg kwijt, zo hartverscheurend eenzaam en dan weer zo gelukkig en blij te zien.
Al lezend moest ik aan Theo en Thea denken, de serie waarin Tosca Niterink een hoofdrol had, aan haar stijl. Natuurlijk heeft die serie niets met De Vergeetclub te maken, met haar stijl wel? Ik denk dat je door de leefwereld van je dementerende moeder te beschrijven al gauw een onduidelijke grens kunt passeren. Een persoonlijke grens tussen wat wel en wat niet? Voor mij ligt die in ieder geval ergens anders dan voor Niterink. De hilarische ondertoon overtuigt mij niet.
Auteur: Tosca Niterink
ISBN: 9789057596667
Uitgever: Podium
Prijs: 16,50 euro
- Hits: 2031
Zoektocht naar een toekomst met minder dementie.
Dementie hangt als een donkere wolk boven onze vergrijzende samenleving. Ten onrechte, stelt Kirsten Emous. Dementie is namelijk vooral een lichamelijke ziekte die kan worden bestreden door meer aandacht aan hart en vaten te wijden. Nederlandse onderzoekers lopen al langer voorop bij die nieuwe aanpak.
Kirsten Emous ging op onderzoek toen haar tante Annemarie ongekend snel aftakelde. Waarom had ze het niet zien aankomen? Ze besloot haar tante door de doolhof van dementie te volgen. Ze leerde over het verband tussen schade aan de hersenen en symptomen van dementie, hoe het geheugen en het bewustzijn functioneren, welke soorten (erfelijke) dementie er zijn en welke symptomen op dementie lijken, maar het niet zijn. We zijn wél weerbaar tegen de meest voorkomende vorm van dementie: Alzheimer. Doeltreffender zorg voor ouderen, meer voorzorg tegen hart- en vaatziekten, kan de gevreesde ziekte vertragen, op afstand houden. Samenwerking tussen neurologen en vaatspecialisten is daarvoor broodnodig.
Met uitvoerige bronvermelding
Kirsten Emous is wetenschapsjournaliste. Ze schreef eerder De Loden Mantel (2005), een kritische studie over (mantel)zorg in Nederland.
Anjo Geluk: In het boek volgen we tante An, in een aftakelingsproces dat een doolhof is, door de ogen van haar nicht: Kirsten, die haar eigen reis door de bizarre doolhof van de dementie maakt. Onderweg ontmoet ze niet alleen tante An, maar ook wetenschappers, artsen, verzorgenden familieleden en andere deskundigen, zelfs statistici. Hoe zit het met preventie van dementie? Is de ziekte op de terugtocht? Kan door preventie van hart- en vaatziekten de golf van dementie voorkomen worden.
Emous is erin geslaagd een fascinerende combinatie te maken tussen de schrijnende werkelijkheid van tante An, haar eigen vragen en mogelijke oplossingen om dementie op afstand te houden. Tante An is overleden. Dement, ‘maar het leger dat plunderend door haar hersenen was getrokken, had haar bewustzijn niet meegenomen …’. Een aanrader die brede aandacht verdient: aangrijpend en ontnuchterend!
Auteur: Kirsten Emous
ISBN: 9789491363269
Uitgever: Gibbon
Prijs: 24,90 euro