Details

Gepubliceerd: 08 februari 2021

Hits: 248

Hoe lees je poëzie   Ellen Deckwitz

Mensen deinzen vaak achteruit als ze het woord poëzie horen: te moeilijk, niks voor mij. Maar het is wél iets voor jou. Ellen Deckwitz legt uit waarom, biedt een helpende hand en neemt je mee langs de vele ontroerende, dramatische, ronduit hilarische en verbeeldingsrijke paden die de poëzie rijk is. Dit gaat niet over grasmaaien is poëzie voor dummy’s, een heerlijk boek dat niet alleen over lezen, maar ook over leven gaat. Ellen Deckwitz (1982) brengt haar poëzie over de hele wereld ten gehore, schrijft voor NRC Handelsblad en maakt met Joost de Vries de veelbesproken literaire podcast Boeken FM. Ze won een huifkar vol prijzen, gaf les over de dichtkunst op de Rijksuniversiteit Groningen en in Het Klokhuis en is een graag geziene gast bij diverse televisieprogramma’s. Van haar hand verschenen onder andere Olijven moet je leren lezen en de bekroonde bundel Hogere natuurkunde.

Anjo: “Gedichten zijn overal: op straat, op gebouwen, in liedjes en films. Ze kunnen je raken, je een leven lang bijblijven, worden getatoeëerd op armen of krijgen miljoenen likes op Instagram. Er zijn gedichtenroutes om te wandelen en te fietsen en toch staan gedichtenbundels zelden in de boekentoptien. Ik had me voorgenomen om vaker gedichten te gaan lezen, had zelfs een lijstje met dichters klaarliggen. Misschien zaten de tekstverklaringen van vroeger op de middelbare school wel in de weg; ik vond vaak wat anders dan de leraar als hij vroeg naar ‘de bedoeling achter de tekst’. Dat doet Deckwitz niet. Ze wijst aan, geeft tips, brengt je op een aanstekelijke manier op nieuwe gedachten, omdat gedichten – zoals zij het zegt - je een extra paar ogen geeft en het geweldig is om het gevoel te hebben dat wat je leest speciaal voor jou geschreven is. ‘Gedichten als reddingslijnen, alleen al door de wetenschap dat je niet de enige bent. Stukjes wrakhout om even te kunnen dobberen en bij te komen van het donker dat je omringt.’ Een fijn, persoonlijk en aanstekelijk boek dat ook nog eens prachtig is vormgegeven.”

Titel: Dit gaat niet over grasmaaien
Auteur: Elle Deckwitz
ISBN: 9789083095318
Uitgever: Pluim
Prijs: €19.99

Details

Gepubliceerd: 08 februari 2021

Hits: 255

Sjoerd Kuyper en Annemarie van Haeringen

Momenteel zijn er wereldwijd 80.000.000 mensen op de vlucht. Bij zulke verbijsterende cijfers verdwijnen de gezichten achter de getallen .In zijn gedicht 'Mensen met koffers' schetste Sjoerd Kuyper het gevoel van ontheemding van deze vluchtelingen. Annemarie van Haeringen maakte twaalf portretten bij de tekst en gaf de mensen weer een gezicht.

Anjo: “Niet zo gek dat het gedicht uit dit boek mij bekend voorkwam. Het komt uit de bundel ‘Alleen mijn verhalen naam ik mee’(1998) van Kuyper. In ‘Mensen met koffers’ zijn mensen met hun hele hebben en houden in een koffer, op de vlucht. Ze gaan over de wereld, van oorlog naar vrede, van honger naar brood … Op elke dubbele pagina van het boek staat een regel van het gedicht en een portret. Op het eerste schutblad zijn er veel koffers en maar een zwemvest te zien, op het laatste schutblad maar een koffer en veel zwemvesten. Aan het einde van de tocht is een reddingsvest het enige dat is overgebleven. Het boek vertelt vooral een geschilderd verhaal, het verhaal van vluchtelingen uit verschillende landen, met angstige of starende gezichten. Tegen een achtergrond vol vlekken en krassen die Annemarie van Haeringen tekende: mensen van Aziatische, Afrikaanse afkomst – zwart tegen een donkerblauwe achtergrond, zodat alleen de ogen goed zichtbaar zijn - , met een Jodenster, een hoofddoek, een lichte of een donkere huid. Mensen op zoek op zoek naar een plek, met de dood in de ogen of nog een sprankje hoop? Een aangrijpend boek, waarbij het gedicht en de tekeningen samen het verhaal vertellen. Een boek voor mensen van alle leeftijden vanaf een jaar of 8. Mooi om in de klas of met kleinkinderen te bekijken en te bespreken. Een schrijnend onderwerp dat op een indrukwekkende manier in beeld is gebracht.”

Titel: Mensen met koffers
Auteur: Sjoerd Kuyper en Annemarie van Haeringen
ISBN: 9789089673374
Uitgever: Hoogland & Van Klaveren
Prijs: € 17,50

Details

Gepubliceerd: 29 januari 2021

Hits: 260

Liefdevol en geestig portret van een (on)alledaags vrouwenleven in de twintigste eeuw
Sander Donkers

'Een trap boent men van boven naar beneden, anders maak je met je knieën de net verrichte arbeid ongedaan. In de tijd dat de traptreden moesten drogen nam Tante Jo dan het bushokje voor de deur even mee'

Johanna Adriana Roelofs, 'Tante Jo', werd geboren in 1909, kort nadat de tram elektrisch werd. Ze groeide op in het vooroorlogse Rotterdam in een familie met zeven kinderen, maar zou nooit in de gelegenheid komen zelf een gezin te stichten. En er liep wel meer niet zoals ze het gehoopt had.
Als eind jaren zestig in Amsterdam haar achterneef Sander wordt geboren, neemt haar leven een onverwachte wending. Terwijl Sanders ouders de veranderende tijdgeest in het 'magies centrum' omarmen, ontfermt zij zich over hem en maakt elk weekend in huize Donkers de boel aan kant. Daadkrachtig, eigengereid, maar ook ietwat wereldvreemd bewoog zij zich door het leven, immer met een poetsdoek in de hand.
Tante Jo is een klein monument voor een verdwenen menstype.

Anjo: “Het moet zo gegaan zijn: Sander Donkers kreeg zoveel reacties op zijn mini-columns over zijn tante Jo - 150 woorden op de voorpagina van De Volkskrant – dat hij besloot er een boek van te maken. Terecht! De miniatuurtjes zijn uitgebreid met tekst en foto’s. De zoektocht bleek een doos van Pandora met herinneringen, nieuwe feiten, anekdotes en de familiegeschiedenis. Hij vond zelfs een cassettebandje waarop tante Jo samen met hem te horen is. 25 jaar na haar overlijden schrijft hij een monument voor tante Jo en schetst daarbij ook een goed beeld van de tijd van toen, van een bijzonder vrouwenleven in de vorige eeuw. Jo overleed op haar negenentachtigste, in het ziekenhuis, ‘In een halfleeg uitvaartcentrum, nadat de stem van Marco Borsato was verstomd, sprak ik een paar dagen later woorden die tekort schoten’. Nog altijd bakt hij aardappeltjes in haar pan, half roomboter, half Croma. Het moet bruisen. ‘Voor de rest is het lastig te zeggen hoe mensen voortbestaan, behalve dat het soms in alles is.’    

Ik had ook een Jo, geen tante, maar onze ‘werkster’. Ze kwam bij ons schoonmaken en vertelde tussen het poetsen door de meest onwaarschijnlijke verhalen over haar gezin en familie. Voor mij onwaarschijnlijk, maar ze waren echt gebeurd. Jo had een zwaar leven, was klein behuisd, arm, ze had een gezin en er waren altijd problemen; van alles liep mis. Voor mij was ze een soort zonnetje. Ik keek uit naar haar komst en verhalen en later werd ze een soort bondgenoot. Een lieverd die ook een monument verdient. Zou het aan de naam Johanna liggen? ‘Tante Jo’ is een prachtig boekje. Goed, beeldend geschreven en mooi uitgevoerd.“

Titel: Tante Jo
Auteur: Sander Donkers
ISBN: 9789048859139
Uitgever: Lebowski
Prijs: € 15,00

Details

Gepubliceerd: 14 december 2020

Hits: 250

Sonja Barend Grande Dame Sonja Barend beziet de wereld van nu. Als programmamaker mocht Sonja Barend van de VARA alles maken wat ze wilde. Het gaf haar de mogelijkheid zich te bemoeien met wat er om haar heen gebeurde. Nu de wereld om haar heen tot stilstand is gekomen komt het terug, de wil zich uit te spreken, haar gedachten over de wereld om haar heen te formuleren. ‘Kwesties en problemen lijken regelmatig op een variant van die van jaren geleden,’ schrijft ze in De appel in het paradijs. ‘Ze zijn niet nieuw maar anders. Vaak ben ik verbaasd dat ze niet sneller worden opgelost door mensen met ervaring, die net als wij, vrijwel alles al eerder hebben meegemaakt en kunnen putten uit de kennis die ze toen hebben opgedaan.’ Of het nu gaat over racisme, politiek, opvoeding, of het milieu, geen onderwerp ontkomt aan de pen van Sonja Barend. Haar stem is helder en even krachtig als in de bestseller Je ziet mij nooit meer terug.

Anjo: “Een heerlijk boekje! Natuurlijk kennen we Sonja Barend van haar tv-uitzendingen. Hoe is het nu met haar, wat doet ze en wat vindt ze van de wereld om haar heen. In Amsterdam en in haar huis in Frankrijk, waar ze ook regelmatig verblijft? Een kleinere wereld, door de corona-crisis, maar ook doordat de grote vergezichten van toen kleine observaties zijn geworden. Ze is niet zo van het terugkijken en van ‘vroeger was alles beter’, maar schrijft ze ‘we zeurden wel een stuk minder’. Waarom zetten wij onze ervaring als ouderen niet in om vraagstukken snel op te lossen in plaats van dat jongeren te laten doen? De beeldvorming van ouderen: het NOS-journaal moet bakken vol bingo-spelende bloemetjesjurken hebben in plaats van die niet-uitzonderlijke mensensoort als vertegenwoordiger van ‘oud’…! Het motto van haar boekje: ‘Als er een partij bestond van mensen die niet zeker weten of ze gelijk hebben, dan zou ik er lid van worden. (Albert Camus).’ Het moest een klein boekje worden. Het is een eigenzinnig, krachtig juweeltje geworden, sober en helder. Een prachtig cadeautje ook.”

Titel: De appel in het paradijs

Auteur: Sonja Barend

Uitgever: De Bezige Bij

ISBN: 9789403194509

Prijs: € 12,99

Details

Gepubliceerd: 14 december 2020

Hits: 346

Hoe een oeroud ambacht onze levens verbindt – Loretta Napoleoni

Napoleoni onderzoekt de kracht achter het oeroude ambacht breien. Ze laat zien hoe de breikunst de mens helpt overleven en verbindt haar met sociaal-economische en politieke veranderingen wereldwijd.
Terrorisme- expert Loretta Napoleoni breit al haar hele leven. Breien is troostrijk en zorgt voor rust in je hoofd. Meer dan dat: het is een prachtige metafoor van het leven. Napoleoni laat in dit boek zien dat de breikunst de mens hielp overleven, hoe vrouwen er geschiedenis mee schreven en elkaar daarbij van generatie op generatie kennis en levenslessen doorgaven. Met het breien als leidraad verbindt zij sociale, economische en politieke veranderingen in het oude Egypte en Peru met het moderne Mongolië. Van de spinning bees in de Amerikaanse Onafankelijkheidsoorlog en de breispionnen in de Tweede Wereldoorlog komt zij via het antimaterialisme van de hippies terecht bij het wildbreien tegen klimaatverandering. Aan de hand van recente neurowetenschappelijke ontdekkingen belicht Napoleoni daarnaast de effecten van breien op lichaam en geest. In dit boek ligt ook een persoonlijke ontdekkingsreis besloten. Napoleoni deelt ruimhartig de wijze lessen en onweerstaanbare adviezen van haar grootmoeder, die haar als kind het ambacht leerde, evenals een tiental eenvoudige succespatronen om meteen de draad op te pakken.

Anjo: “Mijn eerste gedachte bij dit boek: hebben wij dit ambacht uit zijn verband gerukt, onderschat, miskend? Het antwoord moet wel ‘ja’ zijn. De meeste mensen van mijn generatie hebben breien geleerd op de toenmalige lagere school. Met klamme handjes uiteindelijk een inktlap of een poppenjurk af gekregen: stijf, eindeloos uitgehaald, met zichtbare fouten. En zodra het niet meer hoefde, de pennen nooit meer aangeraakt. Ik ben altijd blijven breien. Als je je draai eenmaal gevonden hebt, maak je de mooiste dingen en komen er wondertjes uit je handen. De mogelijkheden zijn eindeloos en de combinatie van patroon en materiaal zorgt voor verrassingen. Je kunt altijd de breipennen weer opnemen. Het gaat net snel (of langzaam) genoeg om de regie te blijven houden. De draad is snel op te pakken. Intussen zit breien weer in de lift. Kijk maar eens in de winkel van Juffrouw Lanterfant in Groningen, bijvoorbeeld. Mannen breien ook, denk aan Kaffe Fasset, Arne en Carlos. Kijk naar de hogere breikunst van Loret Karman. De mogelijkheden zijn eindeloos. Napoleoni voegt een dimensie aan breien toe waarbij ik nooit had stilgestaan: breien is pure hersentraining; ook een middel voor vrouwen om bij elkaar te komen en van elkaar te leren. Soms pure noodzaak: gebreide kleding werd keer op keer uitgehaald om er wat nieuws van te breien. Alle eindjes aan elkaar geknoopt. De patronen achter in dit boek helpen niet om aan de slag te gaan: ze zijn te moeilijk, zeker voor beginners en hebben onduidelijke tekeningen. Jammer! De garensoorten zijn niet in Nederland verkrijgbaar en … brei nooit een katoenen bikini!”

Titel: De kracht van breien – hoe een oeroud ambacht onze levens verbindt

Auteur: Loretta Napoleoni

Uitgever: Balans

ISBN: 9789463821216

Prijs: € 21,99

Details

Gepubliceerd: 14 december 2020

Hits: 244

De lege hemel van Marjan Slob is een kleine filosofie van de eenzaamheid. Het woord ‘eenzaamheid’ zingt rond. Bezorgde beleidsmakers nemen maatregelen om de eenzaamheid onder geïsoleerde hoogbejaarden en gamende jongeren te ‘bestrijden’. Het begrip zelf wordt echter maar weinig onderzocht. In haar nieuwe boek doet filosoof Marjan Slob dat wel. Ze presenteert ‘eenzaamheid’ als het droevige gevoel dat je krijgt wanneer je een tekort aan verbondenheid ervaart. Slob ziet eenzaamheid echter ook als een verschijnsel dat belangrijke menselijke talenten aan het licht brengt. Wanneer je eenzaam bent, lijd je immers aan wat er níét is, en dat getuigt van zelfreflectie en voorstellingsvermogen. Met lichte toets bespreekt Slob grote denkers als Blaise Pascal, Daniel Dennett en Simone de Beauvoir. Inzichten in de menselijke conditie vult zij aan met voorbeelden uit romans, films en popliedjes.

Anjo: “Het bestrijden van eenzaamheid onder ‘onze ouderen’ is een van de speerpunten van beleid. Een schrikbeeld om eenzaam te worden; de verbinding met anderen te missen, op jezelf teruggeworpen te worden. Wat heeft een filosoof daarop te zeggen? In dit geval heel veel. Marjan Slob houdt zich verre van definities en discussie over wie wel of niet eenzaam is. Wel is het zo dat eenzaamheid niet aan leeftijd gebonden is. Iedereen kan het zijn en het komt net zo vaak voor onder jongeren dan onder ouderen. De gangbare omschrijving – het gebrek aan verbinding of sociaal isolement – vindt ze er een voor huishoudelijk gebruik. Het is een gevoel, geen feit. Interventies die erop gericht zijn het isolement op te heffen met een ‘beter buurtgevoel’ helpen onvoldoende. Eenzaamheid als ziekte (biomedisch verklaard) dan? Volgens Trudy Dehue staat eenzaamheid op het punt ‘gepsychiatriseerd’ te worden. Een medisch etiket geeft immers officiële erkenning. Er zijn farmacologen die op zoek zijn naar stoffen die de beleving van isolement beïnvloeden. Een pilletje tegen eenzaamheid? Moeten we onszelf eerst ziek verklaren – eenzaam - om aandacht te krijgen?

Heel precies legt Slob verrassende verbanden tussen eenzaamheid, podiumvrees, maskers, selfies, ruimtereizen en getut op dames-wc's. Met David Bowie als gids die weet hoe je kunt spelen met je onvermijdelijke verlorenheid.

Ze besluit met: ‘… dat alleen wezens die in staat zijn tot eenzaamheid iemand kunnen liefhebben of iemands vriend kunnen zijn. Dat is de gastvrije kant van eenzaamheid: wie een gemis kan voelen, staat open voor verbinding.’ De lege hemel is een ontdekkingsreis die je samen met de auteur onderneemt. Geen hoogdravende teksten, maar inzichten van Slob zelf, grote denkers, gecombineerd met alledaagse, hedendaagse voorbeelden. Voor Slob was het schrijven van dit boek een eenzaam avontuur, een feest. Ze heeft mij er in ieder geval een groot plezier mee gedaan.”

Titel: De lege hemel – over eenzaamheid

Auteur: Marjan Slob

Uitgever: Ambo/Anthos ISBN: 9789026345425

Prijs: €20,99

Details

Gepubliceerd: 09 november 2020

Hits: 288

Het laatste geheime dagboek van Hendrik Groen, 90 jaar  - Hendrik Groen

Vanwege de sluiting van het verzorgingshuis in Amsterdam-Noord is Hendrik Groen overgeplaatst naar Bergen aan Zee. De Oud-Maar-Niet-Dood-club is uit elkaar gevallen. Af en toe is er een Omanido-reünie waarbij het ouderwets gezellig wordt en de drank ruimhartig vloeit, maar verder is er niet veel meer om naar uit te kijken. Hendrik moet constateren dat de tijd niet meer zo mild voor hem is: hij wordt steeds vergeetachtiger en begint het overzicht te verliezen. Dat levert het nodige gestuntel op. Hij besluit opnieuw een dagboek bij te gaan houden in een poging weer wat meer grip op de werkelijkheid te krijgen. En anders kan hij er in ieder geval nog eens nalezen wat hij allemaal vergeten is.

Het leven wordt er niet aangenamer op als ook in Bergen aan Zee het coronavirus alles op zijn kop zet. En helaas is er geen Evert meer om er foute grappen over te maken, al doet de voorheen zo brave Hendrik zijn best om zijn vriend hierin te evenaren. Gelukkig heeft hij nog drie trouwe vrienden over om hem op het rechte pad te houden: Leonie (88), Frida (10) en Juffrouw Jansen (4). Samen met deze bondgenoten sleept Hendrik zich opgewekt naar de eindstreep.

Anjo: ”Allereerst: Ik mis Hendrik zelf op de cover! De 89-jarige Hendrik Groen begint aan een dagboek om zijn toenemende vergeetachtigheid te beteugelen. Achter de opgewektheid op weg naar het einde eist de ouderdom zijn tol. Kan hij vergissingen en vergeten afspraken in het begin nog wel met een grapje goed maken, gaandeweg weten de mensen om hem heen dat er te vaak dingen mis gaan en ook de huisarts heeft de diagnose gesteld: dementie. Hij bereidt zich voor op later: zoekt een plek voor Juffrouw Jansen, de hond die hij van zijn vriend Evert kreeg, gaat alvast kijken op de gesloten afdeling van het verpleeghuis en zoekt een plek uit op de begraafplaats, in de buurt van Evert. Dankzij een nieuwe puzzelvriend, zijn vriendin Leonie, Frida, zijn vriendinnetje dat hem opa noemt, oude Omanido-makkers en de medewerkers uit het huis waar hij woont, lukt het hem aanvankelijk nog best goed om op de been te blijven. Leonie helpt hem met zijn dagboek, totdat zelfs zij zijn gekrabbel niet meer kan lezen en zij het schrijven overneemt. Zijn wereld wordt kleiner - intussen is hij 90 -, hij heeft het vaker over zijn overleden vrouw en Aafke, hun dochtertje dan op 4-jarige leeftijd is overleden. In 2015, toen hij opnieuw besloot aan een dagboek te beginnen, schreef hij dat hij dat de ledigheid van het bestaan in een verzorgingshuis niet bijdraagt aan het dagelijks geluk: ‘Alles wordt voor je geregeld. Nadenken is niet nodig. Je kunt het leven net als vla naar binnen lepelen, alle klontjes zijn eruit. Hap, slik, weg.’ Hendrik heeft er zelf alles aan gedaan om dat niet te laten gebeuren! Dit dagboek is weer een echte ‘Hendrik Groen’. En zijn laatste!”

Titel: Opgewekt naar de eindstreep
Auteur: Hendrik Groen
ISBN: 9789029094139
Uitgever: Meulenhoff
Prijs: € 20,-

Details

Gepubliceerd: 09 november 2020

Hits: 269

Cees van de Berg

Frietje is zo'n meisje dat wil zorgen voor alle verloren dieren die ze aantreft: zwerfhonden, verdwaalde schildpadden… en een oude man die met zijn pantoffels aan midden op het fietspad staat en niet meer weet wie hij is.
Frietje noemt de man "meneer Fritz' en neemt hem mee naar huis. Daar weten haar ouders niet goed wat ze met de situatie aan moeten. De politie wordt erbij gehaald, de zorg wordt ingeschakeld. En voorlopig mag meneer Fritz even blijven logeren, want om hem nou de nacht door te laten brengen in een cel is ook zo wat…
Frietje is vastberaden om uit te zoeken wie meneer Fritz is. Haar pogingen om hem zijn geheugen terug te laten vinden, leveren vrolijke situaties op – maar makkelijk gaat het niet.

 Anjo: “Het omslag alleen al: het affiche met meneer Fritz – pijp in zijn borstzakje – erop, de oude heer die Frietje gevonden heeft. Wie is hem kwijt? Meer informatie bij restaurant Kip, Friet & Kaviaar dat van haar ouders is en waar meneer Fritz tijdelijk woont. Hij is gevonden, maar wordt hij ook gevonden door de mensen die hem kwijt zijn? De huisarts stelt vast dat meneer Fritz lijdt aan een vorm van retrograde amnesie: hij is zijn geheugen kwijt van voor het moment dat het geheugenverlies begon. Frietje – eigenlijk heet ze Frida – gaat met hem op zoek naar aanknopingspunten met zijn verleden. Zou hij misschien ruimtevaartgeleerde zijn, of …? Tijdens de zoektocht beleven ze allerlei avonturen, zijn er hilarische situaties en raakt meneer Fritz ook weer de weg kwijt. Mooi zijn de dialogen tussen Frietje en meneer Fritz, die haar opa had kunnen zijn; er ontstaat een bijzondere band tussen hen. De natuurlijk bondgenootschap die je vaak aantreft tussen kinderen en oudere mensen. 
‘Gevonden’ is een heerlijk, mooi uitgegeven boek. Om zelf van te genieten, een prachtig cadeau en geweldig om voor te lezen. “

Titel: Gevonden
Auteur: Cees van der Berg
ISBN: 9789047712831
Uitgever: Lemniscaat
Prijs: € 14,95; hardcover

Details

Gepubliceerd: 10 september 2020

Hits: 405

Jannetje Koelewijn

De ouders van Jannetje Koelewijn zijn op sterven na dood als ze hun intrek nemen in het Bartholomeus Gasthuis, bij haar om de hoek. Maar daar bloeien ze weer op en zes jaar lang ziet ze hen bijna dagelijks. Ze bezoekt hun oude dominee, vergezelt hen naar de dokter, rijdt met ze naar Friesland om een opvouwbare scootmobiel te kopen en boekt tickets voor de trein naar Parijs. Ondertussen blijft ze naar hen kijken. Gaat er achter de tragedie van hun mislukte huwelijk een liefdesgeschiedenis schuil? Waarom floreerde de een zo bij het gereformeerde geloof en werd de ander erdoor verpletterd?
In meesterlijk getroffen scènes weet Jannetje Koelewijn twee levens te vangen: van haar vader die als potentaat over zijn gezin regeerde en van haar moeder die is vergeten dat ze was gescheiden. Fresia's voor mevrouw Brak is een ontroerend en beklemmend portret van een generatie die in volle vaart de sociale ladder beklom, en toont de worsteling die volgt wanneer uiteindelijk, onherroepelijk, de afdaling wordt ingezet.

Anjo: Als vanzelf las ik het boek als de 75-jarige, die van alles herkent in Jannetje’s vader en als dochter van een moeder die ook verdwaalde in haar hoofd. Enerzijds dat je voor je kinderen probeert te verbergen dat het hier en daar niet meer vanzelf gaat, je wilt niet weten dat je gevallen bent. Je bent eigenwijs en wilt de achteruitgang (nog) niet onder ogen zien. Anderzijds de zorgen om ouders die echt oud worden en voor wie je je hart vasthoudt, alleen al omdat ze gevaarlijke dingen doen. Koelewijn gaat op zoek naar de geschiedenis van haar gescheiden ouders, die vergeten zijn dat ze niet meer getrouwd zijn en begeleidt haar ouders tot hun dood. Ze verdiept zich in de achtergronden, de rol van het geloof, voert gesprekken met betrokkenen en schrijft er een liefdevol boek over. Ze doet dat op een bewonderenswaardige manier. In haar rol van dochter, die langzamerhand opschuift naar een soort moederrol, altijd geduldig en respectvol. Op de hoek wonend van het Utrechtse verzorgingshuis waar zij wonen, is ze op afroep beschikbaar om vooral haar vader te vergezellen naar zijn lunchadresjes, naar het ziekenhuis en op – vaak onverwachte - uitstapjes; ook als het eigenlijk niet meer gaat. Hij duikt ineens op als ze met haar moeder een afspraak met de specialist heeft en bemoeit zich zo hinderlijk met het gesprek dat hij bijna wordt weggestuurd. Het huwelijk tussen een gereformeerde, overheersende man en een ongelovige vrouw. Een vader als een open boek en een moeder van wie haar kinderen geen idee hadden van wat er met haar aan de hand is geweest. Toen het boek af was heeft ze het hen voorgelezen. De vader vond dat alles geweten mocht worden en de moeder wist het na een minuut al niet meer. Koelewijn: ‘ …zoals ik mijn hele leven geen idee heb gehad van wat ze dacht of vond.’

‘Fresia’s voor mevrouw Brak’ is een ontroerend, soms schrijnend en prachtig geschreven boek.

Auteur: Jannetje Koelewijn
Uitgever: Van Oorschot b.v.
Isbn: 9789028220072
Prijs: € 22,50

Details

Gepubliceerd: 10 september 2020

Hits: 352

Marjoleine de Vos wandelt elke dag een rondje vanuit haar huis in het Noord-Groningse Zeerijp. Onder een strakblauwe hemel, een grijs wolkendek of genadeloze regen, ze zijn er altijd: de akkers in bloei of kaal, de kraaien, de bomen in alle stadia van blad of niet blad, het kerkje van Eenum. Soms uien op het land, soms dollende hazen – alles is altijd hetzelfde en altijd anders.
Wat is het toch dat je zo kunt verlangen naar wandelen, vraagt De Vos zich af in Je keek te ver. Ze denkt na over het verschil tussen stad en platteland, de plek van cultuurlandschap in Nederland, over de kunst van het verliezen, landschapsleescursussen. En over hoe het hoofd zich verhoudt tot het lichaam. Kijk om je heen, moet je dan tegen jezelf zeggen. Niet de tijd in, maar over het land. Je keek te ver. Dat wat je zoekt is hier.

Anjo: ‘Wie zijn leesbril opzet, ziet meer in het landschap, sporen en tekens, het wordt almaar mooier onder de grote, de wisselende, de wijde Groningse lucht en nergens staat er zoveel geschreven als hier. Kijken we nog wel om ons heen? En wat zien we dan? Vaak zijn we in gedachten maar al te druk bezig, alsof je helemaal niet door een landschap loopt maar uitsluitend door je eigen bange, drukke hoofd. Kijk om je heen, moet je dan tegen jezelf zeggen. Niet de tijd in, maar over het land. Je keek te ver. Dat wat je zoekt is hier. Je keek te ver is een intiem boekje, met gedachten over het leven, het verlangen om te wandelen omdat dat wandelen, zegt Marjoleine de Vos, je uiteindelijk van jezelf bevrijdt. Geluk, hoop, wanhoop, ruimte, loslaten; ze komen allemaal voorbij in de tekst. Staande op de Eenumerhoogte, zegt ze, ‘als je daar staat en uitkijkt dan is het of je ook van binnen ruimer wordt en zolang je op doortocht bent, niet aangekomen, zonder haast, zolang is het leven eigenlijk wel uit te houden’. Een wandeling door het Groninger landschap, door het leven, ook jouw leven. Een boekje als een juweeltje, een cadeautje voor wie het hebben wil. Prachtig uitgegeven ook.

Auteur: Marjoleine de Vos
Uitgever: Van Oorschot b.v. 
Isbn: 9789028210325
Prijs: €12,50

Details

Gepubliceerd: 29 juli 2020

Hits: 399

BIBI DUMON TAK

Als haar zusje sterft komt Anna niet aan rouwen toe. Er moet een huis worden leeggeruimd, een testament worden uitgevoerd en er moet contact met de kinderen worden gezocht. Vooral dat laatste, want sinds de dag van Lize's uitvaart zijn haar kinderen onbereikbaar geworden. De mensen die Anna zouden kunnen helpen durven niet in te grijpen.

De dag dat ik mijn naam veranderde is een boek over macht en onmacht, over liefde en dood, rouw en wraak, geworteld in een waargebeurde familiegeschiedenis.

Bibi Dumon Tak schreef een indrukwekkend aantal boeken, voor kinderen en jongeren maar ook voor volwassenen. De meeste gaan over dieren, maar ze schreef ook over jongeren die met justitie in aanraking komen. Latino King bijvoorbeeld. En in 2006 schreef ze het kinderboekenweekgeschenk: Laika tussen de sterren. Ze kreeg ook drie Zilveren Griffels, onder andere voor Fiet wil rennen, dat ook Prentenboek van het jaar werd. Meer recent verschenen Siens Hemel en Laat een boodschap achterin het zand, samen met Annemarie van Haeringen.

Anjo: “Een boek dat je niet meer loslaat. Indringend wat het onderwerp betreft en goed en beeldend geschreven. Het is een waargebeurde familiegeschiedenis waarin ook trekjes te vinden zij die in elke familie min of meer spelen. Anna, de ik-figuur schrijft over haar jongere, dove zus en haar gezin. Over haar hechte band met Lize, haar ziekte, de behandelingen, haar zoontjes en de man bij wie ze wegloopt, maar die geen kans onbenut laat om wraak te nemen en contact met zijn zoontjes uit te sluiten. Hij wordt dan ook - meestal - niet bij zijn naam genoemd, maar ‘de man wiens naam ik niet zal noemen’ met telkens een andere toevoeging waaruit blijkt hoe Anna over hem denkt: ‘moge hij onder water verstrikt raken in wier’ bijvoorbeeld. Nadat Lize is overleden, blijft Anna brieven schrijven aan Lize’s zoontjes en ‘praat’ ze met Lize over wat er verder in de familie gebeurt. Ook over de ziekte van hun vader, zijn overlijden en uitvaart. Over haar moeder en broer. Erdoorheen spelen de familiekwesties, ook haar dubbele naam - van vaderskant - waar ze vanaf wil. Dat gaat zomaar niet, er moet een psycholoog aan te pas komen. Wat hebben ego en het vermogen om kwesties van de andere kant bekijken daarmee te maken? Het boek eindigt met hoop. Anna hoopt Lize’s zoontjes ooit nog eens te zien: ‘want hoop, dat is iets goeds, van alle dingen misschien het beste, en goede dingen, dat wist ik zeker, sterven niet.’ Een mooi uitgegeven aanrader!”

Titel: De dag dat ik mijn naam veranderde
Auteur: Bibi Dumon Tak
ISBN: 9789044542714
Uitgever: De Geus
Prijs: € 21,50